Zijn Zweedse scholen beter?

De juiste school kiezen voor je kind is geen makkelijke opdracht. En al zeker niet in het buitenland, in een stad die je niet kent en waar je de taal niet spreekt. Ik had al veel gelezen over het wel en wee in de Zweedse scholen. Veelal positief, but still… Ik had het gevoel dat de keuze voor de ene of de andere school allesbepalend zou zijn. En dan heb ik het niet meteen over wat ze er zouden leren, maar vooral… of ze er gelukkig zouden zijn.

 

Leuk op school

Dat welbevinden is voor mij altijd prioritair geweest. In België gingen Elias en Stina naar een Daltonschool, een vorm van methodeonderwijs waar het vooral gaat om leren zelfstandig werken, plannen, verantwoordelijkheid dragen én samenwerken met de andere kinderen van je klas of school. Het allereerste oudercontact gaf meteen de nodige bevestiging. “Je kind voelt zich goed in de klas”, was het eerste wat er gezegd werd in plaats van te praten over concrete resultaten.

 

Nog leuker dan in België?

Ik hoopte dat ze hetzelfde goede gevoel zouden vinden in hun nieuwe Zweedse school. Na ongeveer 2 maanden kan ik met een gerust hart zeggen: hun nieuwe school is er één uit de duizend! Mijn nachtmerries over wenende kinderen achterlaten aan de schoolpoort waren ongegrond. Ik kan niet in woorden uitdrukken hoeveel dat voor een mama (of papa) betekent. Een kind dat ‘s morgens met plezier naar school vertrekt… en niet mee naar huis wil als je het gaat halen. Ok, dat laatste is niet altijd even goed voor het moederhart, maar diep vanbinnen besef ik dat ‘hanging out with the friends’ leuker is dan met je mama 😉

“Hun nieuwe school is er één uit de duizend”

Dalton in Zweden?

We kozen voor een kleinschalig schooltje in de stad dat de Montessori methode volgt. Van kleinschalig heb ik altijd gehouden en niet enkel als het gaat om de school. Ik vind het gewoon leuk dat iedereen je bij naam kent en heb een zwak voor de gezelligheid ervan. Dat gedeelte zat dus al goed. De Montessori methode leek trouwens erg overeen te komen met het Dalton principe. Er veranderde al zoveel in het leven van de kinderen. Een gekende manier van werken was een enorme plus!

 

Het eerste leerjaar

Stina is 7 en had in België het eerste leerjaar achter de rug. In Zweden loopt de schoolcarrière een beetje anders. Ouders zijn namelijk véél langer thuis bij hun kinderen dankzij het fantastische systeem. Wat denk je van 480 dagen die je kan verdelen tussen mama en papa? Nadien kan je kind naar de förskola, een soort kleuterklas. Het ‘lager onderwijs’ biedt een voorbereidingsklasje aan voor 6-jarigen, de F-klas. Hier maak je al kennis met lezen, schrijven en rekenen, maar is er toch nog voldoende ruimte om te spelen.

In Zweden gaan de kinderen dus pas op 7-jarige leeftijd naar het eerste leerjaar. Voor Stina het perfecte moment om in te stappen. Ze zit samen in de klas met leeftijdsgenootjes, maar omdat ze al een voorsprong heeft wat kennis betreft kan ze zich volledig toeleggen op de nieuwe taal. Na amper 2 maanden verstaat ze zo goed als alles wat er in de klas wordt gezegd en thuis betrap ik haar erop dat de poppen in haar poppenhuis soms Zweeds spreken 😉 Af en toe glipt er ook een vänta lite mamma, of titta mamma uit, wat zoveel betekent als wacht even, mama en kijk, mama. Tja, op die leeftijd gaat dat snel. Ik verbaas me er elke dag opnieuw over en geniet in stilte met een glimlach op m’n gezicht. Wat een verrijking is dit toch!

 

Gemoedelijk

Ook Elias voelt zich prima op school. Ze hebben elk hun eigen Chromebook en doen zoveel mogelijk digitaal. De hemel op aarde voor Elias die zot is van alles wat met computers te maken heeft en nooit begrepen heeft waarom je moet schrijven als je ook kan typen. Begrijpt hij iets niet, gebruikt hij Google Translate in de klas. Wat een luxe! Ze leren schaken, programmeren, foto’s bewerken, maar helpen even goed in de keuken of naaien onder begeleiding het gat in hun trui dicht.

Ze krijgen ook een enorme vrijheid. Werken ze graag aan hun bank? Prima! Liever op de mat op de grond? Ook goed. Wil je wat rust, dan zet je je even apart aan een tafeltje in de gang… Die manier van werken zie ik trouwens ook terugkomen in veel werkomgevingen. Geen vaste plaatsen, je werkt waar het voor jou het makkelijkst is. Thuis, in een stille ruimte, staand aan een bureau of toch liever zittend? Kies maar. Zolang je werk gedaan is en je respect hebt voor de anderen. Wel, dat leren ze hier al op school.

“Elias leert schaken en programmeren, maar even goed het gat in z’n trui dichtnaaien”

Geen poort

Toen ik zonet schreef dat ik droomde over wenende kinderen achterlaten aan de schoolpoort had ik een Belgische school in gedachte. Ik wist immers niet beter… De school heeft namelijk geen poort! Je loopt er zo binnen en buiten. Zou mijn kind hier wel veilig zijn, was de eerste gedachte die in me opkwam. Maar dit is Zweden. Iedereen lijkt zich iets beter aan de regels te houden, inclusief de kinderen! Deze kids zijn trouwens al veel vroeger zelfstandig. Kinderen van 8 of 9 jaar die alleen met de fiets of bus naar school of huis gaan zijn geen uitzondering. Een keerzijde van de medaille: ze lopen op die leeftijd allemaal met de nieuwste smartphone in hun handen. Ze moeten mama of papa toch laten weten dat ze goed thuis geraakt zijn 😉 Maar goed, het gevoel van onveiligheid -al dan niet terecht- is veel minder aanwezig, wat zorgt voor een zekere peace of mind. Of ik klaar ben om mijn kinderen alleen naar school te laten gaan? We praten nog eens binnen een half jaar 😉

 

Gezonde geest in een gezond lichaam

Wat nog meer bijdraagt aan een goed gevoel, is het feit dat een groot deel van de dag zich buiten afspeelt. Het Zweeds gezegde ‘er bestaat geen slecht weer, enkel slechte kledij’ is hier ook van toepassing. De kinderen spelen bijna altijd buiten. Regent het? Dan trek je gewoon je regenpak en kleurrijke laarzen aan! Geen kind dat hierover klaagt trouwens 😉 Ze hebben elk hun eigen locker met kledij die voorzien is op regen, koude, sneeuw, etc. Ze organiseren ook regelmatig een utedag (jawel, de hele dag buiten in de natuur), maar trekken ook regelmatig voor een uurtje naar het bos. Dat buiten zijn in de natuur bijdraagt tot het geluksgevoel hoef ik je niet te vertellen, toch? Daar zijn al véél studies over verschenen.

Net als lichaamsbeweging trouwens. Dat de Zweden veel sporten vertelde ik al eerder… En ook dat leren ze op school! Elias heeft 3x per week sport en de andere twee dagen eindigen ze de dag met fysisk rörelse, een vorm van beweging of spel op de speelplaats. Jong geleerd is oud gedaan 😉

“Buiten in de natuur zijn draagt bij tot het geluksgevoel”

Beter dan in België?

Zijn de scholen nu beter dan in België? Het is alleszins anders. Vrijer, zelfstandiger, meer open. En praktischer. Ze leggen de nadruk op andere dingen. En al die dingen doen ze in veel kortere dagen. Ja, Stina is elke dag om 13 uur klaar, Elias om 14 uur. Hebben ze evenveel algemene kennis? Dat denk ik niet. Zijn ze op latere leeftijd even succesvol? Daar durf ik dan weer volmondig ja op antwoorden. Het is toch niet voor niets dat de Skype’s en Spotify’s van deze wereld in Zweden zijn ontstaan? En eindigen doe ik met het allerbelangrijkste: ik denk dat ze een stuk minder stress ervaren en gelukkiger zijn.